Giới thiệu
Là những người làm về kỹ thuật, chúng ta dành một khoảng thời gian đáng kể để học và làm quen ngôn ngữ mới, framework mới, mô hình phát triển mới. Ngành công nghiệp của chúng ta phát triển quá nhanh đến nỗi những người không cố gắng học hỏi sẽ nhanh chóng bị tụt hậu.
Tuy nhiên, tất cả những kiến thức kỹ thuật này đều không phù hợp nếu không kết hợp với kỹ năng giao tiếp hiệu quả. Bất chấp việc sử dụng các công cụ như Slack và email, hầu hết giao tiếp vẫn là bằng lời nói.
Thật không may, chúng ta thường bỏ qua kỹ năng quan trọng này. Chúng ta có thể sẽ xem hàng giờ hướng dẫn để hiểu phiên bản Angular mới nhất nhưng sẽ không nỗ lực cải thiện khả năng nói của mình. Điều này làm hạn chế sự phát triển nghề nghiệp, vì những người có năng lực giao tiếp hơn với các kỹ năng tech tương đương sẽ được đề bạt những vị trí cao hơn và gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống.
Sau đây là ba lời khuyên đơn giản có thể giúp bạn trở thành một người giao tiếp bằng lời nói tốt hơn
Càng đơn giản càng tốt
Trong quyển sách On Writing Well, William Zinsser cầu xin các nhà văn “Hãy đơn giản hóa! Đơn giản hóa! Đơn giản hóa! “. Nguyên văn được trích đoạn trong quyển sách như sau:
“Look for the clutter in your writing and prune it ruthlessly. Be grateful for everything you can throw away. Reexamine each sentence you put on paper. Is every word doing new work? Can any thought be expressed with more economy?”
Tạm dịch: Hãy tìm kiếm sự lộn xộn trong bài viết của bạn và cắt tỉa nó một cách tàn nhẫn. Hãy biết ơn vì tất cả những gì bạn có thể vứt bỏ. Xem lại từng câu bạn viết trên giấy. Có phải mỗi từ đang làm việc một việc hoàn toàn mới không? Có thể thể hiện bất kỳ suy nghĩ nào với nền kinh tế nhiều hơn không?
Lời khuyên này không kém phần liên quan đối với các diễn giả.
Việc diễn đạt hiệu quả không chỉ là đưa mọi thứ mình muốn vào trong lời nói của mình. Mà chúng ta cần phải gọt dũa những thứ không liên quan, vụn vặt, gây xao nhãng, giúp người nghe dễ hiểu nhất về vấn đề mà mình muốn truyền đạt.
Trong văn viết, quá trình này là một sự lặp lại của việc viết và sửa đổi. Còn trong lời nói, nó được thực hiện trong thời gian thực giữa thời điểm bạn nảy ra 1 ý tưởng nào đó và bạn nói ra. Điều này khó và cần phải luyện tập.
Thật khó chịu khi thấy người nói không truyền đạt được cái nhìn sâu sắc hoặc hiểu biết quan trọng – không phải vì lời nói của họ không chứa thông tin cần thiết mà vì thông tin bị chôn vùi, ẩn bên trong hoặc đằng sau những điều không liên quan.Các nhà công nghệ có thể cắt bỏ râu ria và nói một cách đơn giản, ngắn gọn sẽ khuếch đại giá trị lời nói của họ trong các nhóm phát triển. Thực hành điều này nhiều như bạn thực hành bất kỳ kỹ năng kỹ thuật nào khác.
Hãy lắng nghe trong khi bạn đang giải thích
Quá nhiều lập trình viên đang giải thích – chuyển sự hiểu biết từ người này sang người khác. Đó có thể là một cách tiếp cận kỹ thuật.
Thật không may, quá nhiều người cho rằng giải thích là giao tiếp một chiều. Họ nghĩ rằng một người chỉ đơn giản nói với người khác những gì họ biết. Điều này là không đúng.
Giải thích cần sự lắng nghe. Để giải thích điều gì đó một cách hiệu quả, trước tiên bạn phải hiểu những gì người kia biết, những gì họ không biết, sự nhầm lẫn của họ ở đâu, điều khiến họ có những giả định không chính xác, v.v. Nếu bạn đang giải thích điều gì đó phức tạp, bạn nên nghe nhiều như nói, có thể nhiều hơn nữa.
Giải thích bằng cách chỉ nói mà không lắng nghe cũng giống như xây một con đập bằng cách ném những nắm bùn đất xuống sông. Đúng, với đủ chất bẩn, bạn có thể tạo ra một con đập, nhưng nếu bạn không biết độ sâu hoặc tốc độ của sông, rất có thể mọi vật ném xuống sẽ bị cuốn trôi ngay lập tức . Mải miết làm công việc vô ích đó hàng giờ đồng hồ mà bạn không thể đến gần cái đập hơn. Tương tự như vậy, giải thích mà không lắng nghe có thể khiến bạn chẳng đi đến đâu.
Hãy coi sự hiểu biết như một tháp kiến thức. Mỗi ý tưởng trong tòa tháp này được xây dựng dựa trên những ý tưởng khác và hỗ trợ, củng cố các ý tưởng được xếp trên đó. Cần rất nhiều ý tưởng để làm cho tháp ổn định và kiên cường. Khi bạn hiểu điều gì đó, bạn có một tháp kiến thức cao và vững chắc. Người mà bạn đang giải thích có thể có một cái tháp thấp hơn bạn.
Nhiệm vụ của bạn là giúp họ xây dựng tháp của mình. Để làm được điều này, bạn cần biết chính xác nơi dừng của tháp và điểm yếu. Bạn cần yêu cầu họ giải thích cho bạn chính xác những gì họ biết để bạn biết cách và nơi chính xác để bắt đầu thêm các phần mới của bạn. Để làm được điều này, bạn phải lắng nghe. Lắng nghe là thành phần cốt lõi của việc giải thích bất cứ điều gì và hầu hết mọi người trong lĩnh vực phát triển phần mềm chuyên nghiệp dường như không biết đến điều này.
Kỹ năng giải thích hiệu quả các ý tưởng phức tạp là vô cùng quý giá, nhưng rất hiếm người có kĩ năng này. Vì nhiều người cho rằng đó chỉ là trò chuyện và vì vậy họ bắt đầu phản bác. Lắng nghe là một phần quan trọng để giải thích bất cứ điều gì, và nếu không có nó, bạn sẽ là một người giao tiếp kém hiệu quả.
Bạn nói điều đó quan trọng như thế nào
Leonardo Da Vinci đã dành nhiều năm để hoàn thiện nụ cười của nàng Mona Lisa. Anh hiểu rằng những thay đổi nhỏ về hình dạng, màu sắc và bóng tối có thể làm thay đổi đáng kể cảm xúc của cô. Sự chú ý của anh ấy đến từng chi tiết là điều khiến bức tranh trở nên nổi tiếng. Vì người ta không biết cô ấy đang mỉm cười hay cau mày.
Những thay đổi nhỏ trong giọng điệu, âm lượng, nhịp điệu và độ chuyển động của bạn cũng có tác động tương tự đến cách cảm nhận về những lời bạn nói. Mặc dù những gì bạn nói là quan trọng, nhưng cách bạn nói nó cũng không kém phần quan trọng.
Sự khác biệt giữa say mê và bực tức hoặc tự tin và tự cao thường có một sự khác biệt nhỏ về giọng điệu. Bạn có thể đang nói đúng, nhưng cách bạn nói sẽ khiến những người lắng nghe không thích thú đến mức họ đã gạt bỏ và không còn quan tâm bất cứ điều gì bạn nói nữa.
Bạn có muốn gạt bỏ ý tưởng tuyệt vời của mình chỉ vì những người nghe cảm thấy bạn có vẻ hách dịch?
Tóm lại
Mặc dù đây không phải là một bài học về ăn nói, nhưng lời khuyên của tôi là hãy chú ý đến cách nói chuyện của những người xung quanh. Ai có vẻ bình tĩnh và biết kiểm soát? Ai có vẻ kích động hoặc thất vọng? Tại sao? Ai là người giỏi trong việc tạo điều kiện cho một cuộc trò chuyện, điều khiển cuộc trò chuyện, xây dựng sự đồng thuận hoặc ngăn chặn xung đột? Họ đang làm điều đó như thế nào?
Xây dựng phần mềm phức tạp đòi hỏi đội ngũ nhiều người. Những người này phải cộng tác và điều đó đòi hỏi sự giao tiếp hiệu quả. Mặc dù thông tin liên lạc được trải rộng trên nhiều kênh (email, IM, GIT comment, v.v.), nhưng nói vẫn luôn và sẽ là một thành phần quan trọng của việc hợp tác nhóm. Quá nhiều nhà công nghệ không có được tác động mà họ muốn hoặc sự tiến bộ trong sự nghiệp mà họ mong muốn chỉ vì họ không biết cách ăn nói.
Hãy đơn giản hóa, lắng nghe trong khi giải thích và chú ý đến giọng điệu sẽ có tác động đáng kể đến hiệu quả của bài nói và giá trị bạn mang lại cho nhóm phát triển của mình.Vừa là chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ vừa là một người giao tiếp tốt sẽ khiến bạn trở nên vô cùng quý giá đối với bất kỳ nhà tuyển dụng nào và dễ dàng phát triển sự nghiệp của mình.